“`html

Türkiye’de Yaşlı Nüfus Artışı: TÜİK’in Yeni Raporu

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yaşlı bireyler üzerine yaptığı araştırmanın verilerini yayınladı. Bu araştırmaya göre, Türkiye’de 65 yaş ve üzerindeki birey sayısında kayda değer bir artış yaşandı. Son beş yıl içinde bu yaş grubundaki nüfusun yüzde 20,7 oranında bir artış gösterdiği belirtiliyor. 2023 sonu itibarıyla, Türkiye’deki yaşlı nüfus 9 milyon 112 bin 298 kişiye ulaştı. 2024 yılı itibarıyla bu yaş grubunun toplam nüfus içindeki oranı ise yüzde 10,6’ya yükseldi.

Son Beş Yılda 1,5 Milyondan Fazla Artış

TÜİK, 2024 yılı için yayınladığı “İstatistiklerle Yaşlılar” raporunda önemli bulgulara yer verdi. 2019 yılında 7 milyon 550 bin 727 olan 65 yaş ve üzeri nüfus, 2024’te 9 milyon 112 bin 298 kişiye ulaşarak yüzde 20,7 oranında büyüdü. Böylece yaşlı nüfusun toplam nüfus içerisindeki payı, 2019’daki yüzde 9,1 seviyesinden 2024’te yüzde 10,6’ya çıktı.

Cinsiyet Dağılımı ve Gelecek Projeksiyonları

Yaşlı bireylerin cinsiyet dağılımı araştırmada dikkat çekti. Araştırmaya göre, yaşlı nüfusun yüzde 44,6’sını erkekler, yüzde 55,4’ünü ise kadınlar oluşturuyor. Nüfus projeksiyonları, bu yaş grubunun oranının gelecekte daha da artacağını öngörüyor. Örneğin, yaşlı nüfus oranının 2030’da yüzde 13,5, 2040’ta yüzde 17,9, 2060’ta yüzde 27, 2080’de ise yüzde 33,4’e ulaşacağı tahmin ediliyor.

Doğurganlık oranlarındaki hızlı düşüş devam ederse, yaşlı nüfus oranının 2030’da yüzde 13,5, 2040’ta yüzde 18,2, 2060’ta yüzde 28,8, 2080’de ise yüzde 38,5 olması bekleniyor. Yüksek senaryoya göre ise, yaşlı nüfus oranlarının 2030’da yüzde 13,4, 2040’ta yüzde 17,5, 2060’ta yüzde 25,5 olacağı tahmin edilmektedir.

100 Yaşını Geçenlerin Sayısı Artıyor

Yaşlı nüfusun yaş gruplarına göre dağılımına bakıldığında, 2019’da bu grubun yüzde 62,8’inin 65-74 yaş aralığında, yüzde 28,2’sinin 75-84 yaş aralığında olduğu görülmüştür. 2024 verilerine göre ise, 65-74 yaş grubunun oranı yüzde 63,4, 75-84 yaş grubunun oranı ise yüzde 28,8 olarak tespit edilmiştir. 100 yaş ve üzeri birey sayısı 2024 itibarıyla 7 bin 632 kişi olmuştur.

Nüfus Yapısındaki Değişim

Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının yüzde 10’u geçmesi, Türkiye’nin yaşlanma sürecinin bir göstergesidir. Ülkede, yaşlı nüfus diğer yaş gruplarına oranla daha hızlı bir artış göstermektedir. Türkiye, küresel yaşlanma süreci olan demografik dönüşümün etkisi altında iken, doğurganlık ve ölüm oranlarındaki azalma ile sağlık alanındaki ilerlemeler, yaşam standartlarının yükselmesine katkıda bulunmaktadır.

Ortalama Yaş Artışı

Yaşlanma ile ilgili bir diğer önemli gösterge olan “ortalama yaş”, 2019 yılında 32,4 iken, 2024’te 34,4 seviyesine ulaşmıştır. Ortalama yaş, erkeklerde 33,7, kadınlarda ise 35,2 olarak hesaplanmıştır. 2030’da ortalama yaşın 37,1, 2040’ta 41,4, 2060’ta 48, 2080’de 51,5 ve 2100 itibarıyla 52,2 olacağı öngörülmektedir. Çalışma çağındaki 100 kişiye düşen yaşlı sayısı, 2019’da yüzde 13,4 iken, 2024’te yüzde 15,5’e çıkmıştır.

Dünya Sıralamasında Türkiye

Türkiye’nin yaşlı nüfus oranı, dünya genelinde 194 ülke arasında 75. sırada yer alıyor. 2024’te dünya genelinde toplam nüfus 8 milyar 161 milyon 972 bin 573 kişi olurken, yaşlı nüfus 833 milyon 480 bin 764 kişi olmuştur. Bu da dünya nüfusunun yüzde 10,2’sini yaşlıların oluşturduğu anlamına geliyor. En yüksek yaşlı nüfus oranına sahip ilk üç ülke ise Monako, Japonya ve İtalya.

Yaşlı Nüfus Oranı İllere Göre Değişiyor

TÜİK verilerine göre, 2024’te yaşlı nüfusun en fazla olduğu il %20,8 ile Sinop, ardından %20,2 ile Kastamonu ve %19,1 ile Giresun gelmektedir.

Güneydoğu Bölgesi’nde Düşük Yaşlı Nüfus Oranı

Güneydoğu illerindeki yaşlı nüfus oranlarının düşük olduğu görülmektedir. En az yaşlı birey bulunan iller, %3,7 ile Şırnak, %4,3 ile Hakkari ve %4,4 ile Şanlıurfa olarak kaydedilmiştir. 2024’te yaşlı nüfus oranının %10’un üzerinde olduğu il sayısı ise 60 olarak belirlenmiştir.

Her Dört Evden Birinde Yaşlı Birey Bulunuyor

2024 yılı itibarıyla Türkiye’deki 26 milyon 599 bin 261 haneden 6 milyon 726 bin 583’ünde 65 yaş ve üzeri en az bir birey yaşamaktadır. Yani hanelerin yaklaşık %25,3’ünde en az bir yaşlı birey yaşamaktadır.

Yaklaşık İki Milyon Yaşlı Tek Başına Yaşıyor

Yaşlı bireylerin yaşadığı 6 milyon 726 bin 583 hanelerden 1 milyon 750 bin 900’ünde yalnız yaşayan yaşlı bireyler bulunmaktadır. Bu hanelerin %74’ü yaşlı kadınlardan, %26’sı ise yaşlı erkeklerden oluşmaktadır. Tek kişilik yaşlı hane oranının en yüksek olduğu il %34,4 ile Balıkesir; en düşük olduğu il ise %8 ile Hakkari olmuştur.

Yaşlıların Günlük Aktiviteleri

TÜİK’in araştırmasında yaşlı bireylerin günlük yaşam aktiviteleri de detaylı bir şekilde incelendi. Verilere göre, yaşlıların %85,7’si telefon kullanabiliyor, %55,1’i alışverişini kendi başına yapabiliyor, %61,1’i yemeğini hazırlayabiliyor ve %76,6’sı ev temizliği yapabiliyor.

Yaşlı erkeklerin %91,2’si telefon kullanmakta, %71,7’si kendi alışverişini yapabilmekte ve %57’si yemeklerini kendileri hazırlayabilmektedir. Kadınlarda ise bu oranlar %81,3 telefon kullanabilme, %41,7 kendi alışverişini yapabilme ve %64,3 kendi yemeklerini hazırlayabilme şeklindedir.

“`