Dünya genelinde enflasyon beklenenden daha hızlı bir şekilde yavaşlıyor. Ekonomistlere göre enflasyon 2024’te enflasyon üç yıl sonra ilk kez normal seviyelere geri gelebilir.
Analistlere göre, 2024 yılı sonuna kadar ortalama enflasyonun çoğu büyük merkez bankasının enflasyon hedeflerinde yakın olması bekleniyor.
Oxford Economics kıdemli danışmanı Michael Saunders, enflasyonun önümüzdeki yılın dördüncü çeyreğinde Euro Bölgesi’nde yüzde 1,3’e, İngiltere’de yüzde 2,7’ye ulaşmasını bekliyor. ABD enflasyonunun ise yüzde 2,2’ye düşeceğini tahmin ediyor.
NE OLMUŞTU?
İlk olarak 2021’de, mali ve parasal teşvikler nedeniyle güçlü talebe ek olarak kesintiye uğrayan küresel üretim ve nakliye nedeniyle mal fiyatları yükselmişti.
Ardından 2022’de Rusya Ukrayna savaşı emtia fiyatlarını yükselterek enflasyonun on yılın zirvesine çıkmasına neden oldu. Rus gazının kesilmesinden zarar gören Euro Bölgesi’nde enflasyon Ekim 2022’de yüzde 10,6 ile zirve yaptı. Konut maliyetleri de enflasyonu destekledi.
Bu yıl ise enerji ve emtia piyasaları Ukrayna’daki duruma uyum sağlayarak enerji fiyatlarının düşmesine ve gıda maliyetlerinin istikrara kavuşmasına yardımcı oldu.
Ayrıca 2023’te enerji fiyatları düştü ve yakıt fiyatlarındaki düşüş göz önüne alındığında bu durum gıda ve market fiyatlarına yansıdı. Birçok büyük ekonomideki işgücü piyasaları da bu yıl yeniden dengelenmeye başladı ve hizmet maliyetlerine önemli bir katkıda bulunan ücret artışını soğuttu. Bu durumun 2024 yılında da devam etmesi bekleniyor.
FAİZ İNDİRİMLERİNİN BAŞLAMASI BEKLENİYOR
Öte yandan büyük ekonomilerde yavaşlayan ya da durağanlaşan büyüme ile birlikte sakinleşen enflasyon, önümüzdeki yıl faiz indirimlerine zemin hazırladı.
Bank of America stratejistleri, dünya genelinde enflasyonun düşmesiyle birlikte gelecek yıl 152 küresel merkez bankasının faiz indirimine gideceğini ve bunun 2009’dan bu yana en yüksek düşüş oranı olacağını öngörüyor.
BMO Capital Markets Economics’in baş ekonomisti Douglas Porter ise büyük ekonomilerin çoğunun 2024’te 2023’e göre daha yavaş büyümesini bekliyor, ancak faiz indirimleri, soğuyan enerji ve gıda fiyatları ve normalleşen tedarik zincirleri küresel durgunluğu önleyecek.
TÜRKİYE’DE NE OLACAK?
Türkiye’de de enflasyonun 2024’te hız kesmesi bekleniyor.
Merkez Bankası (TCMB) Türkiye’de kasımda yüzde 61,98 olan yıllık enflasyonun 2024 sonu için yüzde 36’ya gerilemesini bekliyor.
Morgan Stanley, 2024 Mayıs ayında yıllık enflasyonun yüzde 71,6 ile zirve yapacağını öngörürken banka ekonomistleri, Aralık 2024’te manşet enflasyonun yüzde 42,3’e gerileyebileceğini aktardı.
Merkez Bankası (TCMB), aralık ayı piyasa katılımcıları anketi sonuçlarına göre ise 12 ay sonrası TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 43,94 iken, bu anket döneminde yüzde 41,23 oldu. 24 ay sonrası TÜFE beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 25,09 ve yüzde 24,82 olarak gerçekleşti.
